بررسی های اسلامی

آیة الله جوادی آملی در بیان معنای این جمله می فرماید:گر چه در مسیر صعود،اول انسان خود را می 

شناسد بعد خدا را(من عرف نفسه عرف ربّه) ولی وقتی برگشت می بیند معنای این جمله این نبود که اگر

کسی خود را بشناسد، خدا را می شناسد بلکه معنایش این است که اگر کسی خود را بشناسد معلوم می

شود که قبلاً خدای خود را شناخته است یعنی کسی که خود را بشناسد خدای خود را قبل از آن بنابر

معرفت نفس شناخته است زیرا خدا بر ما مقدم است و به ما از خود ما نزدیکتر است لذا اگر خدا را فراموش

کردیم این فراموشی حجاب معرفت نفس خواهد بود و نمی گذارد کسی خود را هم بشناسد به همین جهت

در سوره ی مجادله فرمود:(استحوذ علیهم الشیطان فانساهم ذکر الله(

وقتی شیطان بر گروهی مسلط شد نخستین کاری که می کند این است که انسان را خلع سلاح می کند

یعنی انسان را از یاد خدا غافل می کند،وقتی انسان از یاد خدا غافل شد(نسوا الله) خدا نیز آنها را از یاد

خودشان می برد(فانساهم انفسهم(